جوان آنلاین: بنزین یکی از مهم‌ترین حامل‌های انرژی در هر کشوری به شمار می‌رود. در کشور ما این سوخت با قیمت بسیار پایین و یارانه‌ای در اختیار مصرف‌کنندگان قرار می‌گیرد. تا همین اواخر که به واردات بنزین نمی‌پرداختیم، حساسیت زیادی در مورد نحوه اختصاص این یارانه وجود نداشت، اما حالا که باید هزینه گزافی برای هر لیتر بنزین وارداتی بپردازیم و آن را با قیمت یارانه‌ای و ارزان به مصرف‌کنندگان ارائه دهیم، حساسیت بیشتری نسبت به نحوه اختصاص یارانه سوخت به وجود آمده است. موضوع دیگر این است که هزینه پایین انرژی به مصرف بی‌رویه بنزین منجر شده است و از این جهت نیز اهمیت دارد که سیاست‌های صحیحی اتخاذ کنیم.
بسیاری از کارشناسان، اعتقاد دارند اختصاص سهمیه بنزین به هر خودرو دیگر نمی‌تواند پاسخگوی نیاز کشور باشد. به زعم آنان، لازم است در قالب یک سیاست صحیح به سمت اعطای سهمیه بنزین به نفر گام برداریم.
تأکید کارشناسان بر این است که جوانب طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر با دقت بررسی و زیرساخت‌های لازم برای این امر فراهم شود. بسیاری بر این عقیده‌اند در نهایت چاره‌ای جز این نداریم که به سمت اجرای این طرح برویم. مرکز پژوهش‌های مجلس طرحی را در این زمینه مطرح کرده است که به زعم بسیاری می‌تواند کمک کننده باشد.
در راستای انتقال یارانه‌ها از اقشار مرفه به اقشار ضعیف جامعه، طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر مطرح شده است. در این طرح، برای تمام افراد ۱۵ لیتر سهمیه بنزین یارانه‌ای در نظر گرفته شده است که به حساب سرپرستان خانوار واریز می‌شود. امکان خرید و فروش، بازگردانی و جابه‌جایی این سهمیه وجود دارد. همچنین پیش بینی شده است سهمیه ۶۰ لیتری بنزین یارانه‌ای برای خانواده‌های کمتر از چهار نفر نیز حفظ شود.
کارشناسان اعتقاد دارند اختصاص سهمیه بنزین به نفر به جای خودرو به لحاظ عدالت اجتماعی برای‌مان مزیت دارد. از طرف دیگر، زمینه قاچاق بنزین از بین می‌رود و امکان کشف قیمت واقعی بنزین نیز در بازار آزاد به وجود می‌آید، حتی برخی از کارشناسان به مدیریت مصرف بنزین بر اثر اجرای طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر اشاره می‌کنند، به نحوی که مصارف بالا باید قیمت واقعی بنزین را بپردازند و احتمالاً در نحوه مصرف خود تجدیدنظر خواهند کرد.
جوانب مثبت طرح «بنزین برای همه»
فرشاد جامع، کارشناس انرژی در گفتگو با «جوان» با اشاره به این موضوع که طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر از سال‌ها پیش مطرح شده است و جوانب مثبت بسیاری دارد، تصریح کرد: این طرح ازسوی مرکز پژوهش‌های مجلس به دقت مورد بررسی قرار گرفته و مطرح شده است. اختصاص سهمیه بنزین به نفر به جای خودرو می‌تواند به لحاظ عدالت اجتماعی برای‌مان مزیت داشته باشد.
وی ادامه داد: در شرایطی که مجبوریم به واردات بنزین بپردازیم، با یک حساب و کتاب ساده متوجه می‌شویم دولت به هر کارت سوخت که به ازای هر خودرو صادر می‌شود، ۱۰۰ میلیون تومان در سال آتی باید یارانه بپردازد. این رقم بالایی است و باید در راستای هدفمندسازی یارانه سوخت گام برداریم.
این کارشناس انرژی توضیح داد: اصل موضوع اختصاص سهمیه بنزین به نفر به جای خودرو بسیار عادلانه است، زیرا در شرایط فعلی تنها کسانی که خودرو دارند از یارانه بهره مند می‌شوند و کسانی که فاقد خودرو هستند، یارانه دریافت نمی‌کنند. از طرف دیگر، کسانی که امکانات بیشتری دارند و به جای یک خودرو از چند خودرو برخوردارند، بیشتر از یارانه بهره می‌برند. این شرایط نوعی بی‌عدالتی است و در واقع دولت به اغنیا یارانه می‌دهد و اقشار ضعیف جامعه از دریافت یارانه سوخت محروم هستند.
فرشاد جامع ادامه داد: اختصاص سهمیه بنزین به نفر به لحاظ مقابله با قاچاق بنزین نیز برای‌مان مفید است. الان خودرو‌هایی داریم که فعال نیستند، اما از کارت سوخت آن‌ها برای قاچاق سوخت استفاده می‌شود. وقتی سهمیه بنزین به نفر داده شود، این موضوع نیز مدیریت می‌شود.
این کارشناس انرژی خاطرنشان کرد: این واقعیت را نمی‌توانیم انکار کنیم که قیمت بنزین در کشور ما ارزان است. حالا که قرار است بنزین را وارد کنیم، برای هر لیتر بنزین وارداتی ۷۰ تا ۸۰سنت هزینه می‌کنیم که با هزینه انتقال به حدود ۹۰سنت به ازای هر لیتر می‌رسد. این بنزین با قیمت بسیار کمتری در اختیار مصرف‌کننده قرار می‌گیرد. این مابه‌التفاوت به عنوان یارانه بنزین مطرح می‌شود که باید هدفمند به مردم اعطا شود.
وی در پایان افزود: در شرایطی که بنزین وارداتی داریم باید در زمینه اختصاص یارانه‌ها با دقت عمل کنیم. یارانه سوخت باید به صورت عادلانه در اختیار همگان قرار بگیرد. از طریق اختصاص سهمیه بنزین به نفر می‌توانیم یارانه چندمیلیارد دلاری سوخت را به سمت اقشار کم‌درآمد جامعه سوق دهیم و عدالت بیشتری ایجاد کنیم.
هدفمندی تخصیص یارانه‌های ۱۰۰ میلیون تومانی
همچنین حمیدرضا صالحی، عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران در گفتگو با «جوان» در خصوص این موضوع که با توجه به واردات بنزین در سال آینده و قیمت این حامل انرژی، دولت به پرداخت یارانه ۱۰۰ میلیون تومانی برای هر خودرو در سال آینده مبادرت خواهد کرد، تصریح کرد: واقعیت این است که قیمت سوخت هر ساله افزایش می‌یابد و دولت مجبور است هر سال مبلغ بیشتری را برای یارانه به هر خودرو اختصاص دهد، بنابراین کسانی که امکانات بیشتری دارند، از یارانه ۱۰۰ میلیونی بیشتری نسبت به افرادی که خودرو ندارند یا خودروی کمتری دارند، بهره‌مند می‌شوند.
وی ادامه داد: تقریباً همه کارشناسان و صاحبنظران روی این موضوع توافق دارند که اگر قرار است یارانه سوخت بدهیم، باید به همه آحاد ملت تعلق بگیرد. اینکه فقط دارندگان خودرو از یارانه بنزین بهره ببرند و کسانی که خودرو ندارند از این امر بی‌نصیب باشند، منطقی نیست. اختصاص سهمیه بنزین به نفر به لحاظ عدالت اجتماعی مزیت‌های بیشتری برای‌مان دارد.
عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی خاطرنشان کرد: صرفه جویی در مصرف سوخت درآمدی برای کشور ایجاد می‌کند که می‌توانیم از آن در زمینه‌های مختلف مانند اصلاح صنعت خودروسازی کشور و ایجاد زیرساخت‌ها بهره ببریم.
صالحی گفت: باید واقعی‌سازی قیمت حامل‌های انرژی به صورت تدریجی به اجرا گذاشته شود. سیاست‌هایی مانند اختصاص سهمیه بنزین به نفر می‌توانند به این روند کمک کنند. در شرایط فعلی که سهمیه بنزین به خودرو تعلق می‌گیرد، دولت یارانه بالایی پرداخت می‌کند. یارانه‌ای که اغلب به اقشار مرفه جامعه پرداخت می‌شود و به لحاظ کمک به اقشار ضعیف جامعه برای‌مان مزیتی ندارد.
وی ادامه داد: وقتی یارانه بنزین به نفر تعلق بگیرد، افراد می‌توانند برای این سهمیه برنامه‌ریزی کنند. برخی افراد که خودرو ندارند، می‌توانند سهمیه بنزین را در بازار بفروشند و از عوایدش برای گذران زندگی خود استفاده کنند.
صالحی گفت: امکان ادامه شرایط فعلی در حوزه بنزین وجود ندارد. باید به چاره اندیشی‌های اساسی در راستای کاهش مصرف بپردازیم. استفاده از خودرو‌های هیبریدی و برقی، اصلاح صنعت خودروسازی کشور، اختصاص سهمیه بنزین به نفر و دیگر راهکار‌ها می‌توانند مفید باشند.
وی ادامه داد: نیاز است برنامه‌ریزی دقیقی برای اجرای طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر داشته باشیم. در این برنامه باید تمامی جوانب سنجیده شود و نحوه اختصاص سهمیه بنزین به نفر پیش‌بینی شود.
عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی تهران خاطرنشان کرد: هر چه زودتر طرح اختصاص سهمیه بنزین به نفر را اجرا کنیم، به نفع کشور است. در این روش، از قاچاق بنزین نیز جلوگیری می‌کنیم و به این لحاظ نیز سود خواهیم کرد.
این کار بار یارانه رو برنمی‌داره در واقع شما قیمت رو پایین نگه می دارید و با توزیعش تورم رو دیوانه میکنید. روش کار « یارانه بنزین برای هیچکس» هست که جسارت ندارید. 
